Hoe lyk die TUIN van jou HART?
Een van die grootste misleidings in die lewe is om so besig te raak met dinge wat onbelangrik is, maar skynbaar dringend lyk, dat ons die werklik belangrike aspekte van die lewe verwaarloos. Die mees verwaarlooste orgaan tans is - ONS HART.
EEN van die grootste misleidings in die lewe is om so besig te raak met dinge wat onbelangrik is, maar skynbaar dringend lyk, dat ons die werklik belangrike aspekte van die lewe verwaarloos. Neem byvoorbeeld die opvoeding van kinders—dit behoort die nommer een prioriteit te wees vir regerings en sakelui, aangesien dit die fondament van ons samelewing en toekoms vorm. Tog staan dit in die meeste gevalle laaste op die lys van belangrikheid. Kyk maar net na hoe en waar geld gespandeer word.
Jesus se hele bediening is gefokus op die hart—die kern van wie ons is, die bron van ons denke, gevoelens en keuses. Tog is ons as samelewing geneig om ons fokus op die intellek te plaas. Ons spandeer die meeste van ons geld in kinder opvoeding op hulle intellekteule ontwikkeling! (skool, universiteit en akademiese prestasies).
Verder belê ons groot bedrae geld in die versorging van ons liggame—of dit nou deur gesondheid, skoonheid of fisieke prestasie is—maar ons vergeet dikwels van die hart. Die hart is die oorsprong van ons geestelike lewe, en om dit te verwaarloos, is om die belangrikste aspek van ons menswees agterweë te laat.
"Bewaar jou hart meer as alles wat bewaar moet word, want daaruit is die oorspronge van die lewe." (Spreuke 4:23)
'n Wonderlike boek om te lees is "WISDOM of the HEART - The Good, the True, and the Beautiful at the Center of Us All" deur die legendariese skrywer en filosoof Peter Kreeft.
Peter Kreeft verduidelik die pad na die hemel op ’n manier wat jou laat verstaan hoe jou lewe werk, soos paaie wat jou na ’n bestemming neem. Hy sê daar is twee maniere om die pad na die hemel te sien. Die eerste is objektief, en dit is eenvoudig: Jesus self is die pad. Hy het gesê: “Ek is die weg en die waarheid en die lewe” (Johannes 14:6). As jy Jesus volg, wys Hy jou hoe om by God uit te kom.
Die tweede manier is subjektief—dit beteken hoe jy dit binne-in jou eie hart ervaar. Die Bybel sê: “In wie se hart die gebaande weë is” (Psalm 84:6). Dit beteken dat jou hart paaie het wat jou lewe in ’n spesifieke rigting neem, net soos ’n pad jou na ’n plek neem. Jou hart het werklik paaie, net soos jou liggaam are het wat bloed deur jou hart laat vloei. As die bloed nie reg vloei nie, raak jy siek. Op dieselfde manier bepaal die geestelike paaie in jou hart hoe jou siel leef—óf jy blydskap en lewe sal hê, of hartseer en dood.
Kreeft sê dat ons elke dag keuses maak, soos om by kruispaaie te besluit watter pad om te neem. Sommige paaie lei na goeie dinge soos liefde, vreugde en die hemel. Ander paaie lei na slegte dinge soos hartseer, boosheid en selfs die hel. Dit is net soos wanneer jy probeer om van een plek na ’n ander te ry: jy moet die regte rigting volg om by jou bestemming uit te kom. As jy in die verkeerde rigting gaan, sal jy nooit daar kom nie.
Hy verduidelik ook dat jy jou lewe in lyn moet bring met wat waar en reg is. Net goeie bedoelings is nie genoeg nie. Jy moet regtig die waarheid volg, anders sal jy in die moeilikheid beland. As jy byvoorbeeld dink jy kan na die ooste ry om die sonsondergang te sien, sal jy dit nooit sien nie, want die son sak in die weste. Die waarheid bly die waarheid, of jy dit glo of nie.
Uiteindelik sê Kreeft dat Jesus die pad na die hemel is, maar jy moet ook in jou hart en jou lewe seker maak dat jy op daardie pad bly. Dit beteken om goeie keuses te maak, soos om liefde, nederigheid en regverdigheid te kies, eerder as trots, selfsug en haat. As jy hierdie dinge doen, stap jy op die regte pad—die pad wat jou by God en die hemel uitbring.
It is the paradox of triumph by humility, success by serving, conquest by surrender, getting by giving, finding yourself by losing yourself. It is the application to human life of the principle we see throughout nature, life resurrecting only by giving itself up to death. Peter Kreeft
Peter Kreeft se nadenke oor die hart beklemtoon die sentrale rol daarvan in beide ons geestelike lewe en menslike identiteit, wat veel verder gaan as die moderne idee van die hart as net die bron van emosies. Vandag word die woord "hart" dikwels met gevoelens en sentimentaliteit geassosieer. Maar in die Bybel en in pre-moderne denke het die hart 'n veel wyer en dieper betekenis. Dit verteenwoordig die kern van 'n persoon se wese—die bron van nie net gevoelens nie, maar ook denke, begeertes, wilskrag en keuses. Die hart word gesien as die geestelike ekwivalent van die fisiese orgaan wat lewe onderhou: soos die fisiese hart bloed deur die liggaam pomp, onderhou die geestelike hart die siel, beide bewustelik en onbewustelik.
Kreeft beskryf die hart verder as die “ek”—die verenigde middelpunt van ’n mens. Hierdie “ek” is nie ’n objek wat geanaliseer kan word soos ’n gedagte of gevoel nie; dit is eerder die subjek, die bron van al ons gedagtes, gevoelens en besluite. Dit is die onsigbare fondament waaruit alle menslike aksies voortvloei. Die hart is dus diep misterieus en kan nie gereduseer word tot enige enkele aspek van menslike ervaring nie. Dit is die krag wat ons wese saamvoeg, die “on-gedagte denker” en die “on-gevoelde voelende”.
Hierdie diep begrip van die hart is sentraal tot Jesus se leringe en interaksies. Wanneer Jesus met mense gepraat het, het Hy hul harte aangespreek—nie net hul woorde, uiterlike voorkoms of emosies nie. Hy het die kern van hul wese probeer bereik, en deur oppervlakkige lae soos maskers, selfbeelde of intellektuele argumente gesny. Jesus se fokus op die hart wys hoe belangrik dit is as die wortel van geestelike transformasie en ons verhouding met God.
Om Jesus se voorbeeld te volg, moet ons leer om die hart aan te spreek, in onsself en in ander. Maar om dit te doen, moet ons die hart verstaan in sy ryker, Bybelse betekenis—nie net as ’n bron van gevoelens nie, maar as die diep misterieuse sentrum van identiteit, denke, emosie en wil. Kreeft se nadenke nooi ons uit om hierdie antieke begrip van die hart as die setel van ware geestelike lewe weer te ontdek.
"Bedrieglik is die hart bo alle dinge, ja, verdorwe is dit; wie kan dit ken?" (Jeremia 17:9)
Soms laat die lewe ons deur beproewinge en uitdagings gaan om die inhoud en toestand van ons harte te openbaar. Soos dokters wat jou op 'n oefenfiets laat trap om 'n EKG van jou hart te neem, word ons harte ook dikwels in moeilike situasies getoets. Jy besef nie altyd wat in jou hart aangaan totdat dit nie onder druk geplaas word nie.
Net soos atlete hulleself tot die punt van uitputting dryf om hul fiksheid te toets, word ons geestelike en emosionele toestand ook deur uitdagings uitgedaag. Jy weet soms nie hoe lief jy werklik vir iemand is nie, totdat jy op die punt staan om daardie persoon te verloor. Net so besef jy dalk nie die invloed wat status en geld oor jou lewe het nie, totdat jy in gevaar is om alles prys te gee. Hierdie toetse is nie daar om ons te vernietig nie, maar om ons harte aan onsself te openbaar en ons nader aan God te trek.
Deur die Heilige Gees in te nooi, en deur die Woord verlig te word is 'n minder pynlike manier om die hart te deursoek.
Hier is 'n 'n vergelyking van TWEE HARTSTIPES wat "hart katagorieë" lys wat in die Bybel beskryf word. Lees biddend en ondersoekend deur elke skrifgedeelte, sodat die Here kan werk met enige weggesteekte parasiete wat iewers in die hart wegkruip.
'n EDEN-Hart
- 'n Skoon Hart:
"Skep vir my ‘n rein hart, o God, en vernuwe in die binneste van my ‘n vaste gees." (Psalm 51:12) "Salig is die wat rein van hart is, want hulle sal God sien." (Matteus 5:8) - 'n Hart vol LOF vir die Here:
"Loof die HERE, o my siel, en alles wat binne-in my is, sy heilige Naam!" (Psalm 103:1) - 'n Vreugdevolle Hart:
’n Vrolike hart maak die aangesig bly, maar by verdriet van die hart is die gees neerslagtig. (Spreuke 15:13) "Verlustig jou in die HERE; dan sal Hy jou gee die begeertes van jou hart." (Psalm 37:4) - 'n Wyse Hart:
"Gee dan aan u kneg ‘n verstandige hart om u volk te regeer en om tussen goed en kwaad te kan onderskei." (1 Konings 3:9) - 'n Tevrede Hart:
"Beter is ‘n klein bietjie met die vrees van die HERE as ‘n groot skat en onrus daarby." (Spreuke 15:16) "Ek weet om verlaag te word, ek weet ook om oorvloed te hê; in elke opsig en in alles is ek ingewy, om versadig te word sowel as om honger te ly, oorvloed te hê sowel as gebrek te ly. Ek is tot alles in staat deur Christus wat my krag gee." (Filippense 4:12-13) - 'n Opregte Hart:
"Ek sal U loof met ‘n opregte hart as ek die regverdige verordeninge van U leer." (Psalm 119:7)
'n TOKSIESE Hart:
- 'n Harde Hart:
"Maar omdat Farao se hart verhard was, het hy nie na hulle geluister nie, soos die HERE gespreek het." (Eksodus 7:13) "En Ek sal die kliphart uit julle vlees wegneem en julle 'n vleeshart gee." (Esegiël 36:26) - 'n Gekwelde Hart:
"En mense se harte sal beswyk van vrees en verwagting van die dinge wat oor die wêreld kom; want die kragte van die hemele sal geskud word." (Lukas 21:26) - 'n Ongesnyde Hart:
"Besny dan die voorhuid van julle hart en verhard julle nek nie verder nie." (Deuteronomium 10:16) - 'n Hart in Vertwyfeling:
"Want, voorwaar Ek sê vir julle dat elkeen wat vir hierdie berg sê: Hef jou op en werp jou in die see—en nie in sy hart twyfel nie, maar glo dat wat hy sê, sal gebeur—hy sal verkry net wat hy sê." (Mark 11:23) "...’n dubbelhartige man, onbestendig in al sy weë." (James 1:8) - 'n Vreesagtige Hart:
"Die vrees in julle harte en die dinge wat julle om julle sien sal so verskriklik wees dat julle in die oggend sal sê: ‘Ag, ek wens dit was al aand!’ en saans sal julle sê: ‘Ag, ek wens dit was al oggend!" (Deuteronomium 28:67 - Die Boodskap) - 'n Gebroke Hart:
"Die HERE is naby die wat gebroke is van hart, en Hy verlos die wat verslae is van gees." (Psalm 34:19)
Jare gelede, in my eerste jaar na skool, tydens my diensjaar by M28:19 Jeugaksie, het ons saam met MES (Middestad Evangelisasie Sending) in Hillbrow, Johannesburg gewerk. Hillbrow, ’n donker wêreld vol prostitusie, dwelmhandel, nagklubs, kroeë en misdaad, was ’n plek van gebrokenheid en wanhoop. Tydens ons bediening het ’n toneelgroep daar opgetree. Een spesifieke toneel het my diep geraak.
’n Jongman en meisie het ’n 'mime' uitgevoer. Hy het haar gevlei en gekoester, sodat sy uiteindelik haar hart aan hom sou toevertrou. Na ’n tyd gee sy haar hart vir hom, vol vertroue. Aanvanklik hou hy haar hart versigtig vas, maar dan begin hy daarmee speel—hy gooi dit in die lug en begin "juggle" daarmee. Op ’n onbesonne oomblik val haar hart op die grond en breek in stukke. Skielik draai hy om en verdwyn, terwyl sy weerloos agterbly. Haar gebroke hart lê in skerwe op die grond, en sy weet nie wat om te doen nie.
Dan kom Jesus op die toneel. Hy vra haar om die stukkies van haar hart op te tel en aan Hom te gee. Bang en wantrouig huiwer sy, maar uiteindelik, met groot moeite, gee sy die gebroke stukke van haar hart aan Hom oor. Jesus neem haar hart in Sy hande en begin dit, stukkie-vir-stukkie, herstel en genees. Met elke aanraking van Sy liefde word haar hart heel.
Aan die einde van die toneel gee Jesus vir haar Sy hart. Sy reageer met oorweldigende vreugde—sy dans, draai en spring in die lug, gevul met ’n nuwe lewe en blydskap.
Hierdie beeld het ’n onuitwisbare indruk op my gelaat: dit herinner my daaraan dat ons gebroke harte veilig is in Jesus se hande, en dat Hy die enigste een is wat dit werklik kan genees en nuut maak.